Het vriest weer een beetje ( van twitter gehaald )

Dat heeft weinig met een specifiek merk treinen te maken. In Oostenrijk en Zwitserland rijden de treinen op een andere bovenleidingsspanning (15 kV wisselspanning, waar wij met 1,5 kV gelijkspanning rijden), waardoor rijpvorming op de bovenleiding net iets minder snel impact heeft. We hebben in Nederland ook treinen van Stadler rondrijden en die hebben er hier net zo goed last van. In een bepaald opzicht zelfs nog meer, waardoor we speciale trucjes met de stroomafnemers uit hebben moeten halen om die minder gevoelig te maken voor rijp en ijs op de bovenleiding.

Overigens hebben ze in Zwitserland en Oostenrijk uiteindelijk net zo goed last van winterse omstandigheden. Dat valt helaas ook niet te voorkomen, hoe vervelend het ook is.

Edit: nog een kleine aanvulling:

Rijp en ijsvorming op de bovenleiding zorgt er dus voor dat er een laagje ijs ontstaat tussen de stroomafnemer van de trein en de draad van de bovenleiding. Met een klein beetje ijs is er niet heel veel aan de hand, daar kan de elektrische spanning nog wel doorheen komen en de stroomafnemer schraapt ook een klein beetje van het ijs weg. Vanwege de hogere bovenleidingsspanning in andere landen kan dat laagje daar iets dikker zijn voordat het problemen oplevert, maar uiteindelijk zal ook daar het treinverkeer gestaakt worden omdat de laag te dik is.

Rijp en ijs op de bovenleiding zijn heel venijnige dingen. Het kan heel snel ontstaan, waardoor de trein van een half uurtje daarvoor nog helemaal geen problemen had, en de trein daarna stil komt te staan.

In Nederland kunnen we, als we weten dat er rijp ontstaan is, speciale schraaptreinen inzetten. Die schrapen letterlijk het ijs van de bovenleiding. Dit wordt vaak 's nachts voor de eerste trein van de dag gedaan, maar als, zoals ik hierboven aangaf, de ijsvorming zeer plotseling is ontstaan, dan kan daar niet tegenop geschraapt worden.

In het geval van vanmorgen zijn dan ook na het ontstaan van de rijp/het ijs die speciale schraaptreinen ingezet, maar helaas waren er dus toen al twee treinen tot stilstand gekomen, wat uiteraard heel erg vervelend voor de reizigers is geweest.

Die vraag kan je denk ik beter aan ProRail stellen. Zij weten ongetwijfeld meer over de exacte oorzaak van de sein- en wisselstoringen vanochtend, waar het voor mij in de meeste gevallen slechts gissen is.

Overigens was ten minste één sein- en wisselstoring (die rondom Den Haag) niet veroorzaakt door kou, maar juist door onderhoud dat vannacht gepleegd werd.

Vroeger hadden ze de 'ijzel-schakeling' in de onderstations. Daarmee werd de spanning op de bovenleiding even verhoogd zodat alle rijp direct smolt. Direct daarna (en uiteraard na het terugdraaien van de spanning) kon het treinverkeer van start gaan. Uiteraard moesten deze wel van te voren los van de bovenleiding staan. Helaas is deze schakeling niet meer mogelijk, en is het ondenkbaar dat materieel spanningsloos opgesteld staat.

Zeker. Voor die paar Nederlandse vriesnachten per jaar geef je geen miljoenen uit. In de toekomst wordt vorst alleen maar zeldzamer (is de verwachting).

Ik heb wel nog steeds de indruk dat infrastructurele storingen, gestrande treinen en andere problemen in bijv. Zwitserland door het jaar heen ook minder voorkomen dan bij ons - ook in het drukbereden laagland daar. Op vakantie had ik zeer zelden problemen. Wordt er daar sowieso niet vele malen meer geld geïnvesteerd in spoor? Wetende dat het percentage van de bevolking met een treinabonnement veruit het hoogste is van Europa.

De spanning verhogen heeft natuurlijk geen invloed zolang er geen ‘last’ is waardoor er een flinke stroom gaat lopen. Denk dus eerder dat een onderstation afgekoppeld werd als voeding en daar een (hele kleine) weerstand van bovenleiding naar aarde/nulleider geschakeld werd, met een forse stroom (vanuit een ander onderstation) als gevolg.

Dan moet je al gauw denken aan Megawatts (per draad), wil de bovenleiding daar flink warm van worden. Een optrekkende intercity trekt ook zomaar enkele duizenden amperes, dus als dat voldoende zou zijn om de bovenleiding ‘warm te stoken' ben je door één trein te laten optrekken op een paar strategische plekken ook van de rijp af.

Maar veel onderstations kunnen een dergelijk hoge belasting volgens mij helemaal niet aan, zie bijv. de lijn Haarlem - Zandvoort waar het tot vorig jaar niet eens mogelijk zou zijn om de geplande pendeltreinen voor de Formule 1 te laten rijden.