Er is van alles mogelijk maar dan moeten er wel sporen bijgelegd worden en dat kost nogal wat.

Als er 2 sporen liggen is het andere spoor toch echt bedoeld voor treinen in de andere richting, zie het maar als een provinciale 60/80 km/u weg met een doorgetrokken streep in het midden. Daar mag je hooguit trage landbouwvoertuigen inhalen.

Voor goederentreinen zijn er zulke voorzieningen, die noemen we wachtsporen. De meeste hoofdspoorlijnen hebben, of hadden vroeger wachtsporen, echter zijn deze in Nederland veelal opgebroken en weggehaald vanwege het streven (of zeg maar gerust wanbeleid) van ProRail om maximaal te bezuinigen op het aantal wissels. Veel stations hebben of hadden om deze reden ook extra sporen liggen, die niet aan een perron komen, maar ook die worden op hoog tempo door ProRail verwijderd. Momenteel zijn ze hiermee bezig op onder andere Amsterdam Centraal en station Deventer.

Bij Amersfoort wordt juist weer een opstelspoor verleng om de autotreinen naar Pon beter te kunnen afhandelen. Daar blokkeren treinen nu soms een overweg. De werkzaamheden worden gelijktijdig uitgevoerd binnen het kader van een veel groter project.

https://www.prorail.nl/projecten/grootschalige-wisselvernieuwing-amersfoort

Die wisselvernieuwing gaat overigens nog een hoop hinder opleveren voor de reizigers. Zeven weken minder of geen treinen via Amersfoort in de zomer van 2024.

Overigens kost het laten stoppen van goederentreinen op wachtsporen om die te laten inhalen veel baanvakcapaciteit. Het is daarom vaak beter om een goederentrein te laten doorrijden. Een goederentrein die gestopt is heeft veel tijd nodig om weer op snelheid te komen. De enige echte oplossing is de aanleg van viersporigheid zoals tussen Amsterdam en Utrecht. De Sprinters en goederentreinen rijden via andere sporen dan de IC’s.

En Utrecht - Woerden, Eindhoven - Boxtel… etc.

@Robert B 
Wat begrijp je niet aan het woord ‘zoals’?

Er zijn ook 80 km wegen waar je wel mag inhalen op de tegengestelde rijbaan, dus daarom dacht ik dat dit bij treinen ook zou kunnen. En ik snap dat er wachtsporen zijn, maar in mijn situatie had de goederentrein dus niet lang genoeg gewacht.

In Nederland is inhalen via het tegenspoor erg lastig in te passen vanwege de hoge frequentie van de meeste treindiensten; er zijn wel spoorlijnen waarbij beide sporen in beide richtingen bereidbaar zijn. Alleen is het dan wel nodig om af te remmen voor het wissel, een paar kilometer "spook" te rijden, en daarna weer een volgend wissel te nemen naar het correcte spoor. In de tijd die daar voor nodig zou zijn, is er vrijwel gegarandeerd alweer een reizigerstrein in tegenrichting die dat spoor nodig heeft. Daarmee zou die trein meteen een aanzienlijke vertraging te pakken hebben.

In het buitenland wordt dus wel vrij vaak gebruik gemaakt van dit soort mogelijkheden, omdat de treinen vrijwel nergens zo frequent en dicht op elkaar rijden als hier.

Ik vind een spoorlijn alleen voor goederen, zoals de betuweroute, ook wel een oplossing.

Zeker. Maar dat is geen antwoord op de vraag waarom treinen elkaar niet kunnen inhalen.

Het kost teveel tijd.

Ik heb in de afgelopen jaren welgeteld 1 keer een trein in mogen halen. Trein in het blok voor mij op hetzelfde spoor stond defect maar er was nog wel een mogelijkheid om door te wisselen naar het linkerspoor. Ik heb toen bijna 20 minuten staan wachten want eerst gingen er nog twee andere treinen in de tegengestelde richting langs mij heen over het linkerspoor. Hierna mocht ik dan eindelijk doorwisselen en tegen de tijd dat ik de defecte trein daadwerkelijk passeerde begon deze ook alweer te rijden omdat het defect was opgelost. We hebben toen nog mooi een tijdje samen op kunnen rijden in een toch wel unieke setting: twee sporen en twee treinen naast elkaar die dezelfde kant oprijden (en dan niet bij vertrek of binnenkomst van een station) En daarnaast ook nog eens allebei een aanwijzing overweg (voor dezelfde overweg). Dus beiden langzaam op de overweg afrijden en tyfoneren, moet toch een spektakel zijn geweest voor de toevallige treinenfan aldaar. Maar nuttig was het dus allerminst. 

Het probleem is dat wissels om van spoor te wisselen uit fysiek bewegende delen bestaan. Een wissel die niet in de eindstand ligt kan tot een ontsporing leiden, wissels mogen dus nooit omgezet worden als er een trein nadert. Om die reden kun je dus niet ‘even’ van spoor wisselen zoals een auto van rijbaan wisselt, maar je hebt al snel een stuk spoor van meer dan 10 kilometer nodig om een rijdende trein in te halen want tot de wissels omgezet zijn moet de naderende trein op remafstand blijven (en de remweg van een trein is meer dan een kilometer).

Alternatief is een wachtspoor, dan wordt de langzame goederentrein op een zijspoor stilgezet, het probleem hiermee is echter dat een goederentrein niet echt snel accelereert en dus na de inhaling heel langzaam invoegt waardoor de kans groot is dat deze de volgende trein hindert. Je verschuift het probleem dan alleen maar.

Beste oplossing is gewoon meer sporen.