Skip to main content

Serieuze vraag: Wil NS nou eigenlijk reizigers of niet?


Goedenavond, nee dit is terecht geen sarcasme of satirisch geformuleerde klacht. Dit is een vraag wat al serieus een tijdje in mij ronddwaalt waar ik niet tot een logische conclusie kan komen...

Al jarenlang heb ik weleens van Heerlen naar Sittard gereisd, met de Intercity. Afgelopen donderdag weer.
Voor mij zijn de rustige coupés heel gewend, ook tijdens de spits heb je hier vaak gewoon coupé voor jezelf.

Dit traject (Heerlen - Sittard) gaat direct langs de A76, een van de drukste snelwegen van Limburg. Voor elke treinreiziger heb je een parkeerplaats aan automobilisten hier!

Ik vraag me dan toch af: er rijdt hier een goudmijn aan potentiële klanten. Wat maakt dat NS niet geïnteresseerd is in deze reiziger-arme trein te vullen met weggebruikers?

Wat de aanleiding om dit te vragen 'sparkte' was de recente aangekondigde prijsverhoging van bijna 10%. Als er een tekort aan reizigers is in de provincie, zou het toch andersom moeten? Dat is de #1 regel van concurreren: bij weinig klanten, maak je product of service verleidelijker dan het alternatief. 

Door de prijsverhoging zal de onbalans alleen maar ergen worden en de reizigers die loyaal zijn nog meer de portemonnee leeg pleuren.

Voor mij zal het moeilijk zijn om met de trein te blijven reizen. Ik weet niet hoelang ik dit vol kan houden.

Ben benieuwd om te leren wat het (loco)motief van NS hiervoor is.

Dat laatste is juist super belangrijk.

Regio Parkstad heeft een ook respecteerbaar aantal inwoners (~257000) maar buiten Heerlen wordt de bus en streektrein door bewoners links laten gelegen.

Kerkrade heeft meerdere stations maar meerdere hebben geen busaansluiting (uitzondering van een buurtbus in Eygelshoven naar een groot park) of je moet een stukje lopen. OV-Drukte is een zeldzame vondst hier.


Dat laatste is juist super belangrijk.

Regio Parkstad heeft een ook respecteerbaar aantal inwoners (~257000) maar buiten Heerlen wordt de bus en streektrein door bewoners links laten gelegen.

Die 250K klopt maar die mensen wonen wel erg verspreid over een relatief groot gebied. Heel veel dorpen en buurtschappen, dat is voor OV sowieso altijd lastig.

Verder is het regionale OV in Limburg een van de duurste van heel Nederland en is de regio sinds de mijnsluitingen juist relatief arm. De prijs zal dus voor velen ook wel een dingetje zijn.

En dan is het nogal vergrijsd. Ouderen reizen gemiddeld nu eenmaal veel minder om de simpele reden dat ze niet meer dagelijks naar school of werk gaan en/of minder gezond zijn.

 

Kerkrade heeft meerdere stations maar meerdere hebben geen busaansluiting (uitzondering van een buurtbus in Eygelshoven naar een groot park) of je moet een stukje lopen. OV-Drukte is een zeldzame vondst hier.

Busaansluitingen op de trein zijn wat minder belangrijk. Landelijk gaat slechts 9% van alle treinreizigers met bus of tram van/naar het station. Veruit de meeste reizigers komen lopend of met de fiets.

Dat hoeft ook geen belemmering te zijn. Ik woon zelf in Brabant en daar heb je Boxtel met 25.000 inwoners en daar komt al 20 jaar helemaal geen bus meer. Iedereen gaat daar lopend, met de auto of op de fiets naar het station.


Buiten de randstad is het busvervoer vaak slecht geregeld. In Limburg en Noordholland zijn stations vaak slecht bereikbaar met de bus vanuit dorpen of is de aansluiting tussen bus en trein erg krap. Dat geldt voor meer provincies. Je krijgt dan dat men kiest voor de auto met gevolg dat busdienstregelingen verder verslechteren.


 

 

 

Busaansluitingen op de trein zijn wat minder belangrijk. Landelijk gaat slechts 9% van alle treinreizigers met bus of tram van/naar het station. 

Da's ook een beetje kip en ei natuurlijk. Het probleem is vooral dat het OV niet als geheel wordt gezien: een kort stukje met de bus is vaak vrij duur door het inrtaptarief en niet lekker met een abonnement te ondervangen en busreizigers kunnen weer voordeliger met de bus doorreizen dan een kort stukje de trein pakken (want dat is relatief duur door het minimum tarief). Daardoor krijg je treinreizigers die gaan fietsen en busreizigers die een parallelle bus i.p.v. de trein pakken.

Er zijn ook stations waar 90% van de busreizigers op de trein overstapt, maar dat zijn wel vaak studenten. Zie bv. Veenendaal-De Klomp, waardoor het juist daar hinderlijk is dat NS zo'n onmogelijke dienstregeling gaat rijden.

Maar het bovenstaande is ook waardoor een visgraatsysteem bij de regionale vervoerders wel werkt, want daar heb je niet de tariefbreuk zoals bij overstappen op het HRN.


Buiten de randstad is het busvervoer vaak slecht geregeld. In Limburg en Noordholland zijn stations vaak slecht bereikbaar met de bus vanuit dorpen of is de aansluiting tussen bus en trein erg krap. Dat geldt voor meer provincies. Je krijgt dan dat men kiest voor de auto met gevolg dat busdienstregelingen verder verslechteren.

Bussen zijn vaak helemaal niet afgestemd op de trein; het is een kwestie van geluk als het goed uitkomt. 

Hier verderop heb je nog dorpen die 's avonds 1x per uur met de bus bereikbaar zijn; echter bij aankomst van de trein moet je vaak 30 - 40 minuten wachten. Dat doet bijna niemand en dus wordt er gefietst of iemand gebeld die betreffende persoon op komt halen met de auto. 

Dan komt uiteindelijk de bus voorbijrijden en kijk: leeg! 

Dat er in Boxtel helemaal geen bus meer rijdt vind ik bijzonder. Gaan ouderen daar ook lopend of op de fiets naar het station, of reizen die nauwelijks meer per trein. Ik denk het laatste. Vught heeft nog wél een bus.

In bijv Oudenbosch, ook Brabant en half zo klein als Boxtel, heb je tenminste nog wel een halfuurlijkse bus overdag, die ook nog eens langs het station komt. Maar ook hier weer: bijna alleen maar scholieren en jongeren.

Als ik naar Twente reis en ik ga via Goor, zie ik daar altijd mooi 2 of 3 bussen bij het station klaarstaan met vertrek aansluitend op de trein, richting grotere dorpen in de wijde omgeving. Visgraatmodel. Echter…… ze vertrekken zo goed als leeg. De trein Zutphen - Oldenzaal is dan wel weer best goed bezet.


 

Dat er in Boxtel helemaal geen bus meer rijdt vind ik bijzonder. Gaan ouderen daar ook lopend of op de fiets naar het station, of reizen die nauwelijks meer per trein. Ik denk het laatste. Vught heeft nog wél een bus.

Toen de bus (Den Bosch-Boxtel) verdween zaten er al sinds jaar en dag alleen in de spits wat scholieren in omdat voor hen de bus goedkoper was dan de trein. Er gingen daarna wel wat meer treinen naar Den Bosch rijden.

Ik heb er eigenlijk nog nooit iemand over horen klagen, ook geen ouderen of ouderenbonden. Ouderen maken trouwens überhaupt weinig gebruik van de bus in Brabant, een paar jaar geleden was 25% van de bevolking 65+ maar was slechts 6% van de buspassagiers was 65+. De ouderen die ik ken hebben vrijwel allemaal een auto behalve enkele 80+' ers die sowieso nauwelijks nog op pad gaan.

​De opheffing van de bus Den Bosch-Oss op zondag (afgelopen december) deed meer stof opwaaien. Maar ja, daar zat gemiddeld maar 1 reiziger in die €80 subsidie kostte. Die moet nu met de regiotaxi of met de trein.


Bussen zijn vaak helemaal niet afgestemd op de trein; het is een kwestie van geluk als het goed uitkomt. 

 

Hier in Zeeland zijn bijna alle bussen afgestemd op de trein…

 

Vind het dan ook vrij bijzonder dat dat niet overal is.


Ouderen maken trouwens überhaupt weinig gebruik van de bus in Brabant, een paar jaar geleden was 25% van de bevolking 65+ maar was slechts 6% van de buspassagiers was 65+. De ouderen die ik ken hebben vrijwel allemaal een auto behalve enkele 80+' ers die sowieso nauwelijks nog op pad gaan.

Je zou (in Brabant) de bussen voor senioren misschien nog gratis kunnen maken (als ‘op pad gaan’ een beperking is), want die mijden de spits toch wel en de bussen rijden dan ‘leeg’.

Je mag tegenwoordig ook twee kids t/m 11 jaar gratis mee nemen. En mensen met een laag inkomen kunnen in Eindhoven ook gratis Dal Vrij (na 9:00) krijgen. Niet geldig op de lijnen naar Helmond en Weert.

Sommige ‘buurtbus’ lijnen (zoals tussen Geldrop Ziekenhuis en Son/Ekkersrijt Meubelboulevard of zo) doen het best goed. Daar stap je eenvoudig over op de HOV lijn naar Eindhoven centrum/station (via winkelcentrum WoensXL/Catharina ziekenhuis).

https://bravo.info/klantenservice/tips/betalen-het-ov en een dagkaartje kost € 7,55 voor heel Brabant.


Ouderen maken trouwens überhaupt weinig gebruik van de bus in Brabant, een paar jaar geleden was 25% van de bevolking 65+ maar was slechts 6% van de buspassagiers was 65+. De ouderen die ik ken hebben vrijwel allemaal een auto behalve enkele 80+' ers die sowieso nauwelijks nog op pad gaan.

 

Blijft een flink verschil met 20 tot 30 jaar geleden. Ik reisde destijds veel vaker met de bus dan nu en hoe vaak ik wel niet op ben gestaan voor ouderen…… ouderen die naar de markt gingen, ouderen die met elkaar een dagje uit gingen enz. De bezetting was divers. Dat is helemaal voorbij.

Ik voel me vaak, als ik dan een keer met de bus ga, ook vaak niet helemaal prettig, het is net alsof ik op schoolreis ben lijkt het soms. Ik pas er als vijftiger niet tussen. 

Toen je hier nog het 1-eurokaartje had, je legde een euromunt voor de chauffeur en je kreeg een ritkaartje, zat de bus ook vol met mensen van alle leeftijden.

Met het afkalven van lijnen, het vermijden van binnenwegen (dus om de wijk heen gaan), het prijziger worden en ik denk ook “chipkaartgedoe” zijn de ouderen weggebleven. Daarnaast is er bijna geen oudere meer die ‘s avonds nog graag in trein/bus/tram zit - onveiligheidsgevoel.

 


 

Blijft een flink verschil met 20 tot 30 jaar geleden. 

Toen had je nog veel ouderen die nooit een rijbewijs hadden gehaald en/of nauwelijks pensioen hadden. Die generatie is langzamerhand letterlijk uitgestorven. 

Ik herinner me uit de jaren 80 nog lange rijen ouderen voor de sigarenboer die bij een prijsverhoging op de laatste dag massaal strippenkaarten insloegen tegen de oude prijs.

Tegenwoordig reizen de meeste ouderen met trein en bus voornamelijk uit keuze, niet meer uit noodzaak. Dat betekent dat het OV een aantrekkelijk product moet leveren, zo niet dan staat de auto klaar.

De vraag "wil NS nou eigenlijk reizigers of niet?" wordt daarom ook expliciet gesteld nu steeds meer mensen de keuze hebben en niet afhankelijk zijn van het OV. 


Het OV moet meerwaarde hebben t.o.v de auto. De vraag is welke meerwaarde dat nog kan zijn. Een forse, zo niet onmogelijke opgave voor NS. Had men er niet al veel eerder op moeten inspelen?

 


Kijk ik ben zoals bekend geen fan van NS. Maar dit probleem is toch echt politiek. De politiek is concessie houder. Maar bovendien is het de politiek die de ruimtelijke ordening organiseert. En dat veramerikaniseert, met meer autoafhankelijkheid tot gevolg. 


De politiek is concessie houder.

Nee de politiek is concessieverlener, de concessiehouder is NS 😉


Reageer