Ben je ook een gebruiker van de ov-begeleiderskaart, reis je geregeld tussen twee stations in België? Help ons en je zelf en maak onze zaak sterk! Meer klachten is meer druk om de Nederlandse ov-begeleiderskaart ook tussen twee stations in België te kunnen gebruiken (bijvoorbeeld Brussel-Kortrijk). Dus het zou goed zijn als meer reizigers een klacht indienen bij de Ombudsrail. Je kan het beste in de klacht vermelden; ‘aanvulling voor dossier 2021/04/273’. Dan kan Ombudsrial de klachten bundelen. Lees hetgeen wat er momenteel loopt. Een email naar Ombudsrail snel gestuurd: klachten@ombudsrail.be
Vanwege mijn partner met een handicap heb ik een klacht lopen tegen de NMBS sinds voorjaar 2020.
Beste lezers,
Het is tot heden is het een onbegrijpelijke situatie met de Nederlandse OV-begeleiderskaart als je tussen twee stations in België wil reizen. Op dit moment kan je alleen binnen België reizen met je ov-begeleiderskaart als het een grensoverschrijdende situatie betreft (met een nul euro ticket NS).
Ik woon aan de Belgische grens in Limburg (Beek NL) en moet geregeld voor medische zorg met partner naar het ziekenhuis in Brussel vanaf station Genk of Hasselt. Partner kan niet alleen reizen, maar we moeten wel twee treinkaartjes betalen. Ik heb een poging gedaan om een Belgische Begeleiderskaart aan te vragen bij de NMBS, nou dat lukt dus niet.
België heeft ook een eigen begeleiderskaart. Alleen omslachtiger dan in Nederland. Iemand moet gekeurd zijn door het FOD (Federale Overheidsdienst). Als de keuring 12 of meer punten betreft, dan komt men in België in aanmerking voor een ov-begeleiderskaart/invalidenkaart. Personen die deze kaart hard nodig hebben komen veelal niet in aanmerking omdat men niet op minstens 12 punten komt. Terwijl sommige personen echt ziek zijn, krijgt men maar 4, 5 of 6 punten. Een ziekelijk systeem. Mijn partner kreeg eerst 12 punten in 2019 (we woonde in België) en een jaar later maar 6 punten (2020). Dat betekend geen invalidenkaart of ov-begeleiderskaart in België terwijl de ziekte van mijn partner juist erger was geworden ipv minder. De neuroloog erkende dat de keuring FOD niet eerlijk verloopt. Tijdens een herkeuring in Brussel ben ik ontploft bij de keuringsarts (FOD), schandalig hoe men met mijn partner omging waarvoor je dag en nacht klaar moet staan met tonisch clonisch aanvalle (epilepsie) waar partner aan kan overlijden. Daarnaast kan partner soms niet meer op zijn benen staan en het geheugen laat het ook afweten. Je mag dan in beroep bij de Arbeidsrechtbank, maar dat kan lang duren (1,5 jaar of zo). Daar heb je niets aan, want je wilt snel je recht halen en die kaarten aanvragen als de oude verlopen is. Zo werkt het niet in België. Een achterlijk en oneerlijk systeem in België.
Voor een begeleiderskaart België moet je minimaal 12 punten hebben van het FOD en ingeschrevenstaan bij een Belgische zorgverzekeraar. Dan kan je pas bij de NMBS een begeleiderskaart aanvragen. Het systeem van de NMBS is gekoppeld aan het Belgische zorgsysteem.
Dan gaat het bij Argonaut toch een stuk makkelijker na overleggen van de medische documenten en de invalidenkaart.
Nu wonen wij in Limburg (Beek NL) en willen de trein kunnen nemen in Genk of Hasselt (BE) en de begeleider kan dan niet gratis mee.
Gezien deze stituatie heb ik een klacht ingediend bij www.ombudsrail.be dit is de ombudsman voor de NMBS. Het zou goed zijn als meer reizigers een klacht indienen bij de Ombudsrail. Hoe meer klagers hoe beter. Je kan het beste in de klacht vermelden, aanvulling voor dossier 2021/04/273. Dan kan Ombudsrial de klachten bundelen.
De ombudsrail heeft op 28 oktober 2021 een schrijven gestuurd naar de verantwoordelijke van de klantendienst NMBS (Marketing en Sales), mevrouw Biebuyck.
Ik kan niet de volledige brief vermelden, een gedeelte van de brief kunt u hier lezen;
De argumenten van de ombudsvrouw.
Het blijkt onmogelijk te zijn voor een reiziger die niet in België gedomicilieerd is om een ‘Kaart Kosteloze Begeleider’ aan te vragen. Doorheen dit dossier kwam er nooit een duidelijk antwoord op de vraag waarom dit een voorwaarde is. Een alternatieve oplossing bestaat eruit dat een OV-begeleiderskaart ook in België gebruikt kan worden zonder bijkomende rompslomp. Diverse landen beschikken over een begeleiderskaart voor het openbaar vervoer. Hierbij is er geen sprake van één uniforme kaart. Een handicap en de nood aan een begeleider stoppen niet aan de landsgrenzen.
Zeker in een relatief klein gebied als de Benelux levert dit al snel problemen op. Het kernidee van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap is dat personen met een handicap volop aan het dagelijkse leven kunnen deelnemen, net zoals valide mensen, zonder bijkomende hindernissen of kosten. Een begeleiderskaart is hierbij een belangrijk element. Een onderscheid maken op basis van de woonplaats lijkt strijdig met deze principes. Het blijkt reeds mogelijk om de Nederlandse kaart op het Belgische spoornet te gebruiken en omgekeerd.
Houders van een begeleiderskaart, uitgegeven in een andere EU-lidstaat, kunnen kosteloos een begeleider meenemen in Nederland. In de praktijk dienen houders van een Belgische ‘Kaart kosteloze begeleider’ echter wel bij NMBS Internationaal een gratis vervoerbewijs voor deze begeleider aan te vragen. Op 12 mei 2021vroegen wij u of er op dit vlak wederkerigheid bestaat.
Ondanks talloze herinneringen ontvingen wij pas op 14 september 2021 een antwoord ten gronde. Hieruit blijkt dat het voor de houder van een OV-begeleiderskaart eveneens mogelijk is om zijn of haar begeleider gratis op het Belgische net te laten reizen (van en naar België én tussen twee Belgische stations). Hiertoe dient NS een 0 euro biljet af te leveren. NMBS kan dit biljet niet afleveren voor houders van een OV-begeleiderskaart. NS liet weten dat dergelijk biljet altijd telefonisch aangevraagd dient te worden. Het biljet wordt afgeleverd via mail (als PDF-document). Dit vormt een administratieve last voor de reiziger die nooit zijn biljetten online kan kopen en voor elke reis opnieuw een €0-biljet moet aanvragen.
Het opwerpen van dergelijke bijkomende belemmering lijkt nutteloos en in strijd met de geest van het VN-Verdrag. Het is aangewezen dat NMBS reizigers met een Nederlandse OV-begeleiderskaart toestaat om een kosteloze begeleider mee te nemen, zonder dat zij hiervoor over een €0-biljet van NS moeten beschikken. Dit principe zou toegepast moeten worden voor alle soortgelijke kaarten verstrekt door andere EU-lidstaten. Zo kunnen reizigers die in hun eigen land een begeleider kosteloos kunnen meenemen, dit zonder verdere belemmeringen ook op het Belgische spoornet doen. Tot slot lijkt het me aangewezen dat niet alleen NMBS maar ook de regionale vervoersmaatschappijen dit principe toepassen. Momenteel bestaat er voor houders van een buitenlandse begeleiderskaart geen mogelijkheid om er ook in België gebruik van te maken, zelfs niet met behulp van een €0-biljet. Uiteraard valt dit buiten de beslissingsbevoegdheid van NMBS.
Het compromisvoorstel Het blijkt onmogelijk voor reizigers die niet in België gedomicilieerd zijn om een Belgische ‘Kaart Kosteloze Begeleider’ aan te vragen. Reizigers die in een ander land (in elk geval in een andere EU-lidstaat) over een soortgelijke kaart beschikken, moeten de mogelijkheid krijgen om ook op het Belgische net een begeleider kosteloos mee te nemen, zonder bijkomende administratie. NMBS erkent dus de OV-begeleiderskaart en soortgelijke kaarten, uitgegeven door EU-lidstaten. Ze staat de houders van dergelijke kaarten toe om op het NMBS-net een kosteloze begeleider mee te nemen op vertoon van deze kaart. Ze eist geen bijkomende vervoerbewijzen of kaarten zoals het €0-biljet van NS. Volgens de geldende regelgeving heeft u negen kalenderdagen om te reageren. Zo niet, dan beschouw ik dit compromisvoorstel als aanvaard.
Helaas kwam er een negatief antwoord van de verantwoordelijke van de klantendienst NMBS (Marketing en Sales), mevrouw Biebuyck. Hierop is wederom een schrijven gestuurd door de Ombudsrail naar de directeur Huybrechts op 26 november 2021.
Geachte heer Huybrechts
In het dossier van treinreiziger ** aanvaardt u het compromisvoorstel van de ombudsvrouw niet.
De elementen van de klacht ** en ** wonen in Nederland, vlakbij de Belgische grens. ** kampt met medische problemen met invaliditeit tot gevolg. Hij beschikt over een Nederlandse OV-begeleiderskaart. Hij maakt ook regelmatig gebruik van het openbaar vervoer in België (zowel trein als bus) voor verplaatsingen in het kader van behandelingen naar o.a. Brussel. Zijn handicap en nood aan ondersteuning verdwijnen niet in België en daarom wou hij ook een Belgische ‘Kaart Kosteloze Begeleider’ aanvragen. NMBS liet op 14 april 2021 weten dat dit onmogelijk is omdat hij niet (langer) in België gedomicilieerd is.
Meneer ** contacteerde Ombudsrail op 28 april 2021. Hij vindt het niet aanvaardbaar dat zijn partner geen gebruik kan maken van een kosteloze begeleider in België. Het antwoord van NMBS Het is noodzakelijk dat de aanvrager gedomicilieerd is in België om een Belgische begeleiderskaart te verkrijgen. De Nederlandse OV-begeleiderskaart is niet geldig in België. Aangezien meneer ** nu in Nederland gedomicilieerd is, kan hij geen Belgische kaart aanvragen. Voor een houder van een OV-begeleiderskaart is het mogelijk om zijn begeleider gratis op het Belgische spoornet te laten reizen (van en naar België en tussen twee Belgische stations). Hiertoe dient NS een €0-biljet af te leveren. NMBS kan dit biljet niet afleveren voor houders van een OV-begeleiderskaart.
Het compromisvoorstel
Het blijkt onmogelijk voor reizigers die niet in België gedomicilieerd zijn om een Belgische ‘Kaart Kosteloze Begeleider’ aan te vragen. Reizigers die in een ander land (in elk geval in een andere EU-lidstaat) over een soortgelijke kaart beschikken, moeten de mogelijkheid krijgen om ook op het Belgische net een begeleider kosteloos mee te nemen, zonder bijkomende administratie. NMBS erkent dus de OV-begeleiderskaart en soortgelijke kaarten, uitgegeven door EU-lidstaten. Ze staat de houders van dergelijke kaarten toe om op het NMBS-net een kosteloze begeleider mee te nemen op vertoon van deze kaart. Ze eist geen bijkomende vervoerbewijzen of kaarten zoals het €0-biljet van NS.
De afwijzing van het compromisvoorstel
NMBS liet reeds weten dat het mogelijk is om met een OV-kaart een begeleider kosteloos mee te nemen in België. De reiziger dient hiervoor enkel een €0-ticket aan te vragen bij NS Internationaal. De aanvraag van een €0-ticket is de enige vereiste voor de klant om een gratis begeleider mee te nemen. Het wordt in de toekomst niet voorzien om gratis te reizen enkel op vertoon van de OV-begeleiderskaart.
De argumenten van het college van ombudsmannen
Ombudsrail is teleurgesteld in uw afwijzing van het compromis omdat u geen enkel argument heeft waarom er met het €0-biljet gewerkt zou moeten worden. U stelt enkel vast dat dit het systeem is en dat u dit niet wenst te veranderen. Als er geen goede redenen zijn waarom met dit systeem gewerkt wordt, kunnen wij niet anders dan dit als een nutteloze barrière zien voor reizigers die het al niet gemakkelijk hebben om te reizen. Dan dringt de vraag zich op waarom NMBS ervoor kiest om juist deze reizigers het reizen te bemoeilijken. U lijkt van mening te zijn dat dit biljet een kleine moeite is. Als het een overbodige moeite is, doet dit niet ter zake.
Bovendien liet NS weten dat dit biljet slechts telefonisch kan aangevraagd worden. Dit betekent dat de toegang ertoe beperkt is tot de uren waarop deze telefoonlijn bemand is en reizigers wachttijd en telefoonkosten kwijt zijn, telkens als men een ticket wil bekomen. U begrijpt dat dit bij frequente reizen naar België (zoals voor grensbewoners) uitermate zwaar kan wegen.
Niet alleen lijkt dit systeem zeer klantonvriendelijk, het lijkt ons ook in strijd met het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. Het kernidee hiervan is dat deze personen volop aan alle aspecten van het dagelijkse leven kunnen deelnemen, net zoals valide mensen, zonder bijkomende hindernissen of kosten. Het verdrag en afgeleide nationale wetgeving zoals de Belgische anti-discriminatiewetgeving, geven mensen met een handicap recht op redelijke aanpassingen om deze participatie aan het dagelijkse leven op gelijke voet mogelijk te maken.
In dit dossier worden er geen redelijke aanpassingen gedaan maar bijkomende hindernissen opgeworpen. Wij blijven dan ook van mening dat het gebruik van dit €0-biljet zou moeten verdwijnen en dat NMBS OV-begeleiderskaarten en gelijkaardige kaarten zonder meer zou dienen te aanvaarden. Bovendien dook er een bijkomende moeilijkheid op. U gaf aan dat de reiziger een begeleider kon meenemen voor reizen op het Belgische spoornet (van en naar België en tussen twee Belgische stations) mits het voorleggen van een €0-biljet, afgeleverd door NS. Helaas blijkt dit allerminst het geval te zijn voor reizen binnen België. De reizigers wonen in de grensstreek en reizen vaak vanaf Hasselt richting Brussel. Het betreft dus geen grensoverschrijdend traject.
NS bevestigde aan onze dienst dat het geen €0-biljetten kan afleveren voor trajecten binnen België. De NS-medewerkster raadde ons aan om bij u te informeren of NMBS een oplossing kon voorzien. Het afleveren van een ‘Kaart Kosteloze Begeleider’ lijkt alvast geen optie te zijn. U gaf eerder ook het volgende aan: ‘NMBS kan op vertoon van de OV-verminderingskaart geen gratis biljet afleveren voor de begeleider van de houder van de kaart, voor gratis vervoer op het Belgische net.’ Nader onderzoek op de website van NS en specifieker de community-pages maken duidelijk dat dit een lang aanslepend probleem is en dat er heel wat onduidelijkheid over heerst. Nergens wordt het grensoverschrijdend reizen helder uitgelegd op de officiële webpagina’s van NS, Argonaut of NMBS. Bijzonder interessant zijn de NS-discussiepagina’s die hierover handelen. Deze bevestigen dat het €0-biljet geen optie is voor houders van een OV-begeleiderskaart voor een traject binnen België. Het bevat ook terechte opmerkingen dat dit een trieste situatie is die beter geregeld moet worden.
Een tweede NS-discussiepagina illustreert eveneens dat er veel onduidelijkheid bestaat over of en hoe een houder van een OV-begeleiderskaart enerzijds naar België en anderzijds binnen België kan reizen.
We kunnen dus enkel concluderen op basis van het antwoord van NS en de genoemde NS-communitypagina’s dat de reizigers voor hun traject Hasselt-Brussel zelfs geen beroep kunnen doen op een €0-biljet. NS levert dit enkel af voor grensoverschrijdende trajecten en NMBS kan geen €0-biljetten afleveren voor OV-begeleiderskaarten. Wij wijzen tenslotte ook op de schriftelijke vraag van Dhr Van den Bergh van 24 maart 2018 over het reizen met begeleider binnen de Benelux binnen de Benelux Interparlementaire Assemblee.
Als antwoord op deze vraag wordt o.a het volgende gesteld: ‘Binnen de Beneluxlanden heeft elke reiziger die in het bezit is van een kaart’kosteloze begeleider’ recht op een gratis begeleider ongeacht de kaarthouder al dan niet in een rolstoel zit maar op voorwaarde dat hij met een klassieke trein (NRT= zonder verplichte reservering) rijdt. De Thalys en Eurostar vallen buiten deze regeling. Iemand die in het bezit is van een Nederlandse OV-begeleiderskaart kan niet in België of in Luxemburg een (gratis) ticket kopen voor een begeleider op vertoon van zijn Nederlandse OV-begeleiderskaart.’ Hier lijkt het probleem van niet-grensoverschrijdende reizen niet opgeworpen te worden. Het antwoord maakt ook duidelijk dat de Nederlandse spoorwegen weigerachtig staan tegenover het gebruik van een European Disability Card als oplossing in het openbaar vervoer maar dat NMBS wel bereid was om met belangenorganisaties na te gaan of deze EDC een rol zou kunnen spelen in het openbaar vervoer. Samengevat kunnen we dus stellen dat meneer ** met zijn Nederlandse OV-begeleiderskaart geen gebruik kan maken van een gratis begeleider indien hij vanuit België zijn reis start. Nochtans is dit niet onlogisch voor een grensbewoner. Indien hij vanuit een Nederlands station start, dient hij een €0-biljet bij NS aan te vragen, hoewel u op geen enkele wijze verduidelijkt waarom dit niet nutteloos zou zijn én dit in strijd lijkt met de wetgeving ter zake. Bovendien is dit probleem reeds vele jaren gekend en lijkt er niets te veranderen. Een handicap én de noodzaak aan begeleiding stoppen niet aan de grens. Zeker grensbewoners worden hiermee geconfronteerd.
Wij menen dat er dringend nood is aan een hervorming om alle onnodige hindernissen voor dergelijke reizigers te verwijderen. De European Disability Card zou hiertoe een mogelijkheid kunnen zijn. Een erkenning van de nationale begeleiderskaarten uit andere EU-lidstaten die ook dergelijke kaarten kennen, vormt echter een minimum. De houders van deze kaarten mogen niet met bijkomende eisen of administratie geconfronteerd worden. De erkenning van deze kaarten binnen de Benelux lijkt ons een minimum minimorum. Advies NMBS erkent de OV-begeleiderskaart en soortgelijke kaarten, uitgegeven door andere EU-lidstaten. Ze staat houders van dergelijke kaarten toe om op het NMBS-net een kosteloze begeleider mee te nemen op vertoon van deze kaarten (zowel bij een grensoverschrijdende als niet-grensoverschrijdende reis). Ze eist geen bijkomende vervoerbewijzen of kaarten zoals het €0-biljet van NS. Daarnaast lijkt ook een gebruik van de European Disability Card in het openbaar vervoer een piste die verder onderzocht zou kunnen worden. Volgens de geldende regels ontvangen we uw gemotiveerde reactie binnen de 30 kalenderdagen.
----------------------------------------------
Het is nu afwacht of de directeur heer Huybrechts zal reageren met een positief of negatief antwoord. Hij zal voor 27 december 2021 met een antwoord moeten komen.
Het zou fijn zijn als de President-Directeur van NS, Marjan Rintel de heer Huybrechts haar best gaat doen om het probleem uit de wereld te helpen samen met de NMBS. Blijkbaar vinden de NS en de NMBS de belangen van gehandicapten niet belangrijk, het draagt niets financieel bij aan de inkomsten zal men denken. Maar passagiers zijn passagiers, ook mensen met een beperking.
Daarom verzoek ik reizigers met een ov-begeleiderskaart vooral een e-mail naar Ombudsrail te sturen: klachten@ombudsrail.be vermeld daarbij ’aanvulling voor dossier 2021/04/273’.
Vergeet niet dat de NMBS de ov-begeleiderskaarten uitgeeft voor trein, tram en bus in België. Als de NMBS de Nederlandse ov-begeleiderskaart zal toestaan, kan dit ook gevolg hebben voor tram en bus in België.
Helaas heb ik hier niet alles uit de brieven aan de NMBS kunnen vermelden, maar nu heb je wel belangrijke onderdelen kunnen lezen.
Hopende op een OV-begeleiderskaart vrij 2022 in België. Echter gezien de ‘afwijzing en geen reden’ heb ik een hard hoofd in of de directeur NMBS de regels zal aanpassen. We zijn sinds begin 2020 bezig met deze zaak.
*** De European Disability Card zoals in de brief is genoemd door Ombudsrail is een blauw pasje voor personen met een handicap. Hiermee kan men korting krijgen bij entree museums, zwembaden, dierentuinen etc. Mijn partner heeft deze kaart van België (omdat wij daar woonachtig waren). In Nederland bestaat deze kaart (nog) niet zoals in meer Europese landen het geval is. Wel belangrijk! https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1139
De invaliden parkeerkaart hoort achter het raam in de auto te liggen en het pasje geldt als bewijs van het hebben van een handicap voor entree. Nu gebruikt men vaak de invaliden parkeerkaart om bijvoorbeeld de begeleider gratis toegang te geven bij dierentuin Artis in Amsterdam. Of voor het Louvre Museum in Parijs waar de gehandicapte en begeleider beide gratis naar binnen kunnen.
