Ik wilde vanmiddag bij de Bruna op station Breda een boek kopen. Ik was al een tijdje niet in die hoek van het station geweest en wat blijkt: de Bruna is permanent gesloten. Ook de Etos is weg, de Smullers is verdwenen en de kapperszaak is failliet. Er blijft zo langzamerhand helemaal niets over, behalve dan AH to Go en Kiosk. Zag in de regionale krant dat er wel ruimtes verhuurd worden, maar niet aan winkels, wel aan bijv. een examenbureau, de Playmobiltentoonstelling en meer van dat soort zaken. Ik zag al jaren bijna geen klanten in de winkels. Dat zal vast zijn oorzaak hebben in de verstopte ligging van de ruimtes, maar blijkbaar gaf de reizigersafname vanwege corona het laatste zetje. Wel triest voor het hoofdstation van een van de grotere steden van Nederland. Dit is verre van wat men voor zich zag bij opening van het station.
Het is ook een fout om stations te willen ombouwen tot winkelgalerijen. De mensen komen niet naar een station om te winkelen, maar omdat ze met de trein mee willen. Dus welke handels doen het daar goed? Een bloemenzaak (mensen die op het station een bloemetje mee willen pakken voor de tante waar ze heen gaan, of voor het feestje waar ze heen gaan), een snack-/broodjeszaak (om wat te eten/drinken mee te kunnen nemen) en een kiosk waar je een krant, tijdschrift of ander “wegwerp” leesartikel kunt kopen, voldoende om je tijdens de reis te vermaken. Niemand gaat op het station een trilogie kopen of een wetenschappelijk werk over de architectuur der Inca's. Wel een tijdschrift van een paar euro om even doorheen te bladeren tijdens de reis.
In Duitsland heb je op de grote stations nog vaak wel heel veel winkels, vaak ook nog grote boekwinkels met een assortiment dat je in Nederland vaak niet eens in grote boekwinkels in de winkelstraten vindt. Geen idee waarom dat daar wel goed loopt en hier niet.
Het is heel simpel waarom dat in Duitsland wél goed loopt. De winkels in een stationspassage zijn daar vrij toegankelijk voor iedereen, zitten dus niet achter gesloten poortjes. In het station waar ik vaak kom (Hannover Hbf) zie je ook een grote verscheidenheid aan kleinere en grotere winkels, ook bijv. cadeaushops, inderdaad boekwinkels, kledingzaken, bruine kroegjes, delicatessenzaken, kaas- en notenhandels, enz. De winkelpassage in het station vormt daar in feite een logisch onderdeel van het winkelaanbod in de binnenstad en staat voor iedereen die daar (overdekt) wil winkelen, open. Dat is natuurlijk een totaal andere situatie dan de Nederlandse stationswinkels, die veelal in het afgesloten gebied binnen de poortjes zitten.
Wat naar mijn mening de ‘winkels’ op de stations weinig aantrekkelijk maakt, is de eenheidsworst van Smullers, Kiosk en de Broodzaak en winkels zoals de Hema, Etos, Albert Heyn, Bruna/Ako op vrijwel alle stations. Winkels die ook te vinden zijn in alle grotere plaatsen. De Hema op Rotterdam C, onderscheid zich niet van die op het station van ‘s-Hertogenbosch of Zwolle.
Waarschijnlijk zijn de huurprijzen op de Nederlandse stations dusdanig hoog dat lokale ondernemers die niet kunnen opbrengen. Hoe leuk zou het zijn, op het station in Gouda, Goudse Kaas, stroopwafels en kaarsen te kopen, in Delft Delfts Blauwe souveniertjes (al dan niet afkomstig uit China) of Oranje prullaria en op Groningen (hoofdstation) een locale snackbar waar de Eierbal verkrijgbaar is en in Leeuwarden een plaatselijke bakker die Fryske dúmkes bakt. En inderdaad: de winkels wegstoppen in de krochten van het station of achter poortjes helpt niet mee.
De kerntaak van NS is treintjes rijden. Hamburgers bakken is geen taak voor NS. Schoenmaker hou je bij je leest!
Klopt, maar hamburgers bakken levert geld op dat NS gebruikt om treintjes van te kunnen laten rijden.
Waarom bakt DB dan geen hamburgers in eigen stationszaakjes? Het is niet dat die nu zoveel geld hebben. Jammer dat ik het moet zeggen maar die winkels op buitenlandse stations zijn gewoon veel aantrekkelijker en diverser dan bij ons! Hoe het dan ook komt....
Wel apart trouwens dat allerlei nevenactiviteit noodzakelijk is om treintjesrijden mede van te kunnen betalen.
Wat station Breda betreft, er zitten wel unieke zaken in die lege winkelunits zag ik. Bijvoorbeeld een wild-knitting ruimte waar je op twee doordeweekse middagen met andere geïnteresseerden samen kunt breien. Verder zijn er grote vitrines met twee abstracte kunstobjecten. Er komt alleen helemaal niemand kijken daar in het uiterste puntje van die gang.
In december 2019 was ik op station Breda, mijn broer zou me daar ophalen. Ik dacht bij vertrek: ik kom toch op tijd aan, ik koop wel een mooie bos bloemen op station Breda. Kwam in die naargeestige ondergrondse catacomben terecht, geen bloemenwinkel te bekennen (terwijl dat toch in mijn opinie typisch iets is wat je op een station zou vinden). Wel enorm veel leegstaande doodse puien, ergens ver weg een boekenwinkel die een kwijnend bestaan leed, de verkoopster zei me dat ik de eerste persoon was die ze in een uur tijd had gezien in de winkel. Eigenlijk had ik niks nodig, maar had medelijden en heb een boek gekocht, kon ik dan lezen in de trein terug. Ergens op een vreemde plaats in die catacomben stond ook een verlaten piano, ik liet mijn handen even over de toetsen glijden, maar hij was vals, in lange tijd niet meer gestemd, waarschijnlijk omdat er nooit iemand op speelde. Vervolgens keek ik uit naar een plekje om gezellig te zitten met een drankje en een hapje, want ik was vroeg, mijn broer zou pas drie kwartier later komen. Maar ook niet te vinden. Ik ben dus maar naar buiten gelopen, en heb een wandelingetje gemaakt.
Al met al moeten we het maar doen met de geweldige Kiosk en de uitmuntende Broodzaak.
Te kritisch is mag niet. Het wordt dan snel gezien als een ‘klachtenregen’ en dan gaat ook dit topic op slot.
De lonen van bedienend personeel in de Duitse horeca en detailhandel liggen veelal fors onder het Nederlandse minimumloon. Je vergeet dat het minimumloon per land verschillend is en dat Nederland heel hoog zit.
Een groot deel van het personeel in de Duitse horeca heeft daarnaast een zogenaamde minijob zonder sociale verzekeringspremies, zorgverzekeringsbijdrage en toeslagen en dat maakt voor de werkgever het verschil met het Nederlandse minimumloon echt enorm groot.
Dat allesmaakt dat de horeca hier nu eenmaal duurder is dan in Duitslanden dat geldt daarom ook op stations.
Verder helpt het monopolie van NS op de winkeltjes ook niet want voor particuliere ondernemers is het daardoor de facto onmogelijk om iets te openen omdat concurrerende zaken er domweg niet in komen. Een breiclubje of een absurd dure Starbucks prima, maar geen bakker die de Kiosk of de Broodzaak concurrentie aan doet.
En boekwinkels, die hebben mijns inziens op het station geen enkele toekomst hier. Vroeger kwam ik bij de AKOin Den Bosch nog wel eens om een pakje af te halen maar daar zijn ze ook al mee gestopt en nu zie ik er zelden nog een klant.
Laten we eerlijk zijn, de Nederlandse horeca belazert je waar je bij staat. Mede voor mijn werk kom ik vaak in betere restaurants, en de bediening bestaat 99 van de 100 keer uit werkstudenten. Die meiden en jongens doen hun best, maar het zijn natuurlijk geen getrainde, laat staan daarvoor opgeleide, horecamensen. Ze kunnen zonder morsen een glas wijn inschenken of een bord op tafel zetten, maar daarmee houdt het op. Want ze hebben geen inhoudelijke kennis van de gerechten of de ingrediënten, kunnen nog geen Sauvignon van een Sancerre onderscheiden, laat staan dat ze kunnen vertellen wát het onderscheid is, of een wijn kunnen aanbevelen in combinatie met het bestelde gerecht.
Heeft niks met stations te maken, maar alleen om aan te duiden dat het bedienend personeel al tegen minimumprijzen wordt ingehuurd.
En ja, in Duitsland zie je lokale warme bakkers op de stations die verse broodjes (indien gewenst belegd) verkopen, of verse gebakwaren, eventueel om mee te nemen, dan wordt het keurig in een doosje verpakt. Vaak kan je er ook nog even zitten om je broodje te nuttigen, een kop verse koffie bij krijgen, enz.
Maar grootste verschil is en blijft de poortjes. In Nederland zitten alle stationswinkels achter poortjes, in Duitsland zijn het grote winkelgalerijen die voor iedereen vrij toegankelijk zijn.
Het is ook een fout om stations te willen ombouwen tot winkelgalerijen. De mensen komen niet naar een station om te winkelen, maar omdat ze met de trein mee willen. Dus welke handels doen het daar goed? Een bloemenzaak (mensen die op het station een bloemetje mee willen pakken voor de tante waar ze heen gaan, of voor het feestje waar ze heen gaan), een snack-/broodjeszaak (om wat te eten/drinken mee te kunnen nemen) en een kiosk waar je een krant, tijdschrift of ander “wegwerp” leesartikel kunt kopen, voldoende om je tijdens de reis te vermaken. Niemand gaat op het station een trilogie kopen of een wetenschappelijk werk over de architectuur der Inca's. Wel een tijdschrift van een paar euro om even doorheen te bladeren tijdens de reis.
Duitsers lezen veel meer. In Nederland heeft de ontlezing al veel eerder ingezet. Sowieso zijn boeken daar een stuk goedkoper, ook niet onbelangrijk.
Vrij toegankelijk en logisch onderdeel van het winkelaanbod in de (binnen)stad. De spijker op zijn kop
In Zwitserland zijn veel stations praktisch voor de helft, of meer, (ondergronds) winkelcentrum, maar het station en de winkels zijn vrijwel altijd goed geïntegreerd. Er zijn ook bijna altijd zaken die verkeer genereren, zoals een grote en normale supermarkt van Coop of Migros. Werkt overal, want de rest van de winkels profiteren ervan mee.
Gooi Breda open, maak het open, licht, gezellig en open een grote (geen togo of city) Jumbo of AH o.i.d. en iedereen profiteert ervan. NS, de winkels en de reizigers. Maar ik ben bang dat dit nooit gebeurt, want soms lijkt het alsof stations in Nederland (helaas) zo onaantrekkelijk mogelijk moeten zijn.
Het figuurlijke toppunt in Zwitserland is Zürich HBf. Een groot station in twee verdiepingen met een groot nieuw, modern winkelcentrum geïntegreerd. Prachtige winkels in allerlei segmenten (waaronder een schitterende boekenzaak), lunchrooms, grote supermarkt. Veel volk. Prima voor elkaar daar. Dat geeft reuring. Amsterdam CS of Rotterdam CS valt erbij in het niet.
Ik was er gisteren toevallig. De gesloten winkels liggen behoorlijk uit de loop van de reiziger. Ook de Broodzaak zit volgens mij niet op een plek waar veel reizigers op afkomen. Allen de AH en Kiosk zitten volgens mij op aantrekkelijke punten. Ik denk dat als het reizigersaanbod niet snel hersteld nog wel meer zaken gaan sluiten daar. Zoals Bertus al aangaf aanbod op de stations is één grote onaantrekkelijke eenheidsworst.
Winkels op Duitse stations verkopen veel betere kwaliteit tegen beter prijzen.
https://retailtrends.nl/news/64436/backwerk-vervangt-broodzaak-op-treinstations
Dat het in Duitsland goedkoper is is niet zo vreemd gezien de veel lagere loonkosten. Laaggeschoold personeel zoals in de horeca en detailhandel is in Nederland door het nivelleringsbeleid buitensporig duur vergeleken met het buitenland. Dat is ook de reden dat restaurants hier vrijwel onbetaalbaar zijn.
Wat verder een rol speelt is dat in Nederland het gros van de reizigers over korte afstanden reist. Die reizigers kopen in het algemeen weinig tot niets op het station waardoor de omzetmogelijkheden hier sowieso wat minder zijn dan in Duitsland.
Ik ben trouwens benieuwd naar de prijzen van Backwerk hier. Backwerk levert in Duitsland vergeleken met andere ketens relatief lage kwaliteit maar ook tegen zeer lage prijzen.
Onzin. In de horeca viert de werkstudent hoogtij, zowel in kroegen als in de bediening in duurdere restaurants. Goedkoper kan niet. Nog maar zelden zie je een geschoolde kellner rondlopen om je te bedienen, het zijn allemaal meiden en jongens van tussen de 18-25 jaar die het als bijbaantje doen. Hetzelfde geldt grotendeels voor detailhandel, geschoold bedienend personeel kom je hooguit in dure zaken tegen, maar echt niet bij de Zeeman of de C&A, want daar zijn het ofwel jongeren met een tijdelijk contract of parttimende huisvrouwen tegen een minimum-lonn.
De kerntaak van NS is treintjes rijden. Hamburgers bakken is geen taak voor NS. Schoenmaker hou je bij je leest!
Klopt, maar hamburgers bakken levert geld op dat NS gebruikt om treintjes van te kunnen laten rijden.
Waarom bakt DB dan geen hamburgers in eigen stationszaakjes? Het is niet dat die nu zoveel geld hebben. Jammer dat ik het moet zeggen maar die winkels op buitenlandse stations zijn gewoon veel aantrekkelijker en diverser dan bij ons! Hoe het dan ook komt....
Wel apart trouwens dat allerlei nevenactiviteit noodzakelijk is om treintjesrijden mede van te kunnen betalen.
Wat station Breda betreft, er zitten wel unieke zaken in die lege winkelunits zag ik. Bijvoorbeeld een wild-knitting ruimte waar je op twee doordeweekse middagen met andere geïnteresseerden samen kunt breien. Verder zijn er grote vitrines met twee abstracte kunstobjecten. Er komt alleen helemaal niemand kijken daar in het uiterste puntje van die gang.
Voor eenzelfde wandelingetje (met of zonder broer) had je niet eens hoeven te reizen vanuit Helmond naar Breda, toch?
Was de overstap op Eindhoven nog eningszins aangenaam?
De lonen van bedienend personeel in de Duitse horeca en detailhandel liggen veelal fors onder het Nederlandse minimumloon. Je vergeet dat het minimumloon per land verschillend is en dat Nederland heel hoog zit.
Een groot deel van het personeel in de Duitse horeca heeft daarnaast een zogenaamde minijob zonder sociale verzekeringspremies, zorgverzekeringsbijdrage en toeslagen en dat maakt voor de werkgever het verschil met het Nederlandse minimumloon echt enorm groot.
Dat allesmaakt dat de horeca hier nu eenmaal duurder is dan in Duitslanden dat geldt daarom ook op stations.
Verder helpt het monopolie van NS op de winkeltjes ook niet want voor particuliere ondernemers is het daardoor de facto onmogelijk om iets te openen omdat concurrerende zaken er domweg niet in komen. Een breiclubje of een absurd dure Starbucks prima, maar geen bakker die de Kiosk of de Broodzaak concurrentie aan doet.
En boekwinkels, die hebben mijns inziens op het station geen enkele toekomst hier. Vroeger kwam ik bij de AKOin Den Bosch nog wel eens om een pakje af te halen maar daar zijn ze ook al mee gestopt en nu zie ik er zelden nog een klant.
Te kritisch is mag niet. Het wordt dan snel gezien als een ‘klachtenregen’ en dan gaat ook dit topic op slot.
Een klacht mag, graag zelfs, maar herhalen is niet nodig. Blijf voor een klacht altijd bij je persoonlijke verhaal en vertel dingen vanuit jouw standpunt. Dat waarderen we zeer. Tevens heeft mijn collega Erryt NS nooit geschreven dat té kritisch niet mag.
Al met al moeten we het maar doen met de geweldige Kiosk en de uitmuntende Broodzaak.
Met de Kiosk (het is wat de naam zegt) is op zich niks mis afgezien van de soms de wel erg hoge prijzen door het gebrek aan concurrentie.
De Broodzaak en opvolger Treck zijn gewoon mislukt, zo eerlijk moet je zijn. Die worden niet voor niets vervangen door BackWerk.
Al met al moeten we het maar doen met de geweldige Kiosk en de uitmuntende Broodzaak.
Met de Kiosk (het is wat de naam zegt) is op zich niks mis afgezien van de soms de wel erg hoge prijzen door het gebrek aan concurrentie.
Kiosk heeft naar mijn mening weinig keus, het is overal hetzelfde en is inderdaad wel prijzig voor hetgeen wat je krijgt. Ik koop er nooit iets. Maar als er echt niks anders is....
Ik zie ook nooit veel klanten bij Kiosk. Af en toe iemand voor een bekertje koffie. Wel veel klanten bij AH to Go, Maar ook daar kom ik zelden. De Spar City net buiten het station is kwalitatief veel beter, ze hebben andere dingen en qua prijs verschilt het niks met AH to Go. Ik ga daar persoonlijk liever naar toe, als ik een keer iets wil kopen. Maar als er een goede bakker net buiten het station zou zitten, was ik daar vaste klant.
De Bruna heeft het inderdaad niet gered, corona was de nekslag voor Bruna op meerdere locaties. Er is tegenwoordig wel vervanging: enige tijd geleden heeft Relay de deuren geopend. Relay zit in de passage, aan de stadskant. De Etos is ook weer open.
Relay gaat het ook niet redden denk ik. Is al een paar weken open, ik loop dagelijks langs in de ochtend en vaak ook middag maar klanten zijn er niet veel te zien. Zulk soort winkels schijnen niet meer te lopen in Nederland.
De zaak naast Relay, Björn Burgers, is nu ook al een hele tijd gesloten. Of deze vegetarische burgerzaak blijft is een ?
Boekwinkels op stations hebben altijd vooral bestaan van kranten en tijdschriften. Dat zijn beide snel ingekrompen markten. Bruna en AKO zijn in feite ingehaald door de tijd, lees: internet.
Klopt. Relay verkoopt ook wat luxere huishoud/kookspullen en (prijzige) cadeau-artikelen en wat speelgoed. Denk ook niet dat dat loopt.
Het is ook geen "verblijfstation" om eens wat te gaan winkelen. Er is ook geen "Stationshuiskamer". Vrijwel iedereen loopt gelijk door naar perron of naar/van de bussen.
De zaak naast Relay, Björn Burgers, is nu ook al een hele tijd gesloten. Of deze vegetarische burgerzaak blijft is een ?
De Björn Burgers is gesloten wegens ziekte van personeel (corona?), maar de kans bestaat dat de winkel permanent gaat sluiten en verhuist naar Amsterdam…
Björn Burgers op station Breda is dicht: dit is waarom - indebuurt Breda
De winkels op station Breda liggen niet in de loop en zijn in het bekroonde ontwerp inderdaad op een ongelukkige plek weggestopt.
Corona heeft de problemen door de enorme reizigersdaling natuurlijk versneld. Minder reizigers betekent keihard minder omzet, niet alleen in Breda. In Den Bosch is de Etos al bijna een jaar lang "tijdelijk" gesloten, is de Swirls opgedoekt en hebben de meeste andere winkeltjes nu veel kortere openingstijden.
Boekwinkels op stations hebben het overigens al jaren moeilijk. Ze moesten het altijd vooral hebben van de verkoop van kranten en tijdschriften en dat is een sterk teruglopende markt.
Las vandaag in de krant dat Breda (uiteindelijk) toch geen toekomst meer ziet voor winkels op het station in de zijgangen. Men zoekt naar een andere invulling voor alle lege winkelunits.
Ook direct buiten het station komen geen winkels meer. Behalve de al geplande splinternieuwe grote AH-supermarkt, pal naast het station......
Degenen die nog wel open zijn-bv AKO-hebben wel heel vaak veel beperktere openingsuren/dagen. Bvb in Haarlem dicht op weekends, dito Almere-wel liggen dan grote bundels dagbladen voor de gesloten deur
Reageer
Meld je aan
Heb je al een account? Inloggen
Met een account kun je zelf topics plaatsen en reageren op berichten.
Login met Mijn NS Inloggen met FacebookWelkom
Nog geen account? Maak een account aan
Met een account kun je zelf topics plaatsen en reageren op berichten.
Login met Mijn NS Inloggen met FacebookEnter your E-mail address. We'll send you an e-mail with instructions to reset your password.