Skip to main content

Er is wel vaker aangekondigd dat er protesten voor of tegen Isreal/Palastina worden gedaan op NS stations. Bijvoorbeeld 15 november via RTL: https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5418994/sit-protesten-ns-station-pro-palestina

Van een kennis van mij kreeg ik te horen dat op Leiden Centraal gisteren door Pro-Palestina actievoerders een protest uitgevoerd werd en toegang geblokkeerd wastot het station + NS-automaten door deze actievoerders. Volgens hem waren mensen in gele jasjes bezig met het verspreiden van pro-palastina flyers en vallen reizigers lastig door hun fysiek te blokkeren/tegen te houden als zij naar de NS-automaat of naar het station willen gaan (waar zij vlak voor hun protest/actie houden).

Mag dit zomaar en wat doet NS of de politie hiermee? Wat zijn de grenzen rondom dit actievoeren en tot hoeverre is het op NS-terrein toegestaan? Wat ziet men ook als NS-terrein en wat als gemeente/openbaar-terrein?

Als extra sidenote: Ik ben dit benieuwd als reiziger, niet om een discussie te starten over welke van de partijen (isreal, Palastina of Hamas) gelijk heeft en Ik ben ook niet van plan om zelf te gaan protesteren etc.

Protesteren mag maar als reizigers fysiek lastig gevallen worden en ook nog eens belet worden om te reizen dan moet er ingegrepen worden.


Officieel mag dit volgens de huisregels van NS niet. Maar deze protesten vinden al een paar maanden met enige regelmaat op diverse stations plaats. Het enige wat NS doet is wijzen naar de gemeente die dan maar moet ingrijpen, want demonstreren is een grondrecht. Aan overlast voor reizigers wordt tot op heden niets gedaan.


Van een kennis van mij kreeg ik te horen dat op Leiden Centraal gisteren door Pro-Palestina actievoerders een protest uitgevoerd werd en toegang geblokkeerd wastot het station + NS-automaten door deze actievoerders. 

Uit je formulering "de toegang tot het station werd geblokkeerd" zou ik geneigd zijn te concluderen dat de actievoerders zich dus kennelijk buiten het station bevonden. En als ze zich niet op het stationsterrein bevonden heeft NS daar sowieso geen zeggenschap over.

Deze discussie is op zich niets nieuws en speelt ook rond Jehova-getuigen, straatmuzikanten, het uitdelen van pamfletten bij verkiezingen, studenten die donateurs werven, het verspreiden van reclamefolders, actievoeren door vakbonden, etc.

Veel mensen denken overigens ten onrechte dat een station tot de openbare ruimte behoort.​ NS is daarnaast zelf niet erg duidelijk over wat er wel en niet wordt toegestaan. Straatmuzikanten worden vaak gedoogd en bij de verkiezingen van afgelopen november deelden sommige politieke partijen op stations pamfletten uit zonder dat er werd opgetreden.

Wat verder speelt is dat vaak niet (duidelijk) staat aangegeven wat wel/niet tot het station behoort waardoor het juridisch lastig is om op te treden omdat mensen zich kunnen beroepen op het feit dat ze niet wisten dat ze zich op stationsterrein bevonden.


Maar mag je vlak voor het station protesteren, maar de reizigers toegang tot het station ontzeggen? 


Maar mag je vlak voor het station protesteren, maar de reizigers toegang tot het station ontzeggen? 

Daar gelden de regels voor de openbare ruimte en daar spelen dus meerdere grondrechten die soms strijdig zijn. Het is dan aan de rechter om een afweging te maken 

Vergelijk het bijv. met het blokkeren van een bedrijfspoort door de FNV bij een staking. Voor korte tijd zal de rechter dat als signaal geoorloofd vinden (demonstraties mogen overlast veroorzaken), voor langere tijd niet omdat het dan economische chantage wordt.


Ze mogen op zich in de stationshal op de grond gaan zitten en zingen of leuzen scanderen, maar reizigers blokkeren of flyeren op een station mag niet, dan worden ze er (meestal) snel uit gezet.


Maar mag je vlak voor het station protesteren, maar de reizigers toegang tot het station ontzeggen? 

Daar gelden de regels voor de openbare ruimte en daar spelen dus meerdere grondrechten die soms strijdig zijn. Het is dan aan de rechter om een afweging te maken 

Vergelijk het bijv. met het blokkeren van een bedrijfspoort door de FNV bij een staking. Voor korte tijd zal de rechter dat als signaal geoorloofd vinden (demonstraties mogen overlast veroorzaken), voor langere tijd niet omdat het dan economische chantage wordt.

@Tamzin hoe zit dat dan met artikel 120 van de grondwet?


@Tijdvoor 

De rechter weegt in dit geval niet af of een wet in strijd is met de grondwet maar maakt een afweging tussen wetten die in sommige situaties onderling conflicterend zijn.


Ze mogen op zich in de stationshal op de grond gaan zitten en zingen of leuzen scanderen, maar reizigers blokkeren of flyeren op een station mag niet, dan worden ze er (meestal) snel uit gezet.

Dat is in de situatie dat er in het station wordt gedemonstreerd. Als de demonstratie in de openbare ruimte buiten het station is maar wel de toegang tot het station frustreert is het een andere situatie.

Verder mag er volgens de huisregels van alles niet op het station maar lijkt wel/niet handhaven tamelijk random. Denk aan het rookverbod, muziek maken, flyeren, etc., soms wordt er opgetreden soms ook niet.

Plus het eerder genoemde probleem dat vaak niet duidelijk is aangegeven wat tot het stationsgebied behoort en wat niet. Denk bijv. aan Schiphol.


@Tamzin Ik dacht dat je met grondrechten doelde op de grondwet. In Nederland zijn grondrechten vastgelegd in de grondwet en volgens artikel 120 van die wet is het een rechter verboden om wetten te toetsen aan de grondwet. Vond het een beetje verwarrend wat je bedoelde. 

(Zingen op station Gouda 18-1-2024. Blijkbaar is het prettiger om dit op het perron te doen. En dan te bedenken dat er zo veel meer mooie plekjes in Gouda zijn. En anders gewoon de trein naar Zoetermeer. Demonstreren voor het pand waar tot 2003 het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap gevestigd was. 😉


@Tamzin Ik dacht dat je met grondrechten doelde op de grondwet. In Nederland zijn grondrechten vastgelegd in de grondwet en volgens artikel 120 van die wet is het een rechter verboden om wetten te toetsen aan de grondwet. Vond het een beetje verwarrend wat je bedoelde. 

Op nationaal niveau liggen die inderdaad meestal vast in de grondwet, maar die is vaak abstract of heel beknopt (soms zelfs maar twee A4'tjes) en een meer concrete uitwerking is dan in andere wetten geregeld.

Er zijn overigens ook grondrechten die voortvloeien uit internationale wetgeving zoals de mensenrechten verklaring van de VN. In veel landen (bijv. de VS) geldt echter dat bij tegenstrijdigheden nationale wetgeving altijd prevaleert boven internationale wetgeving.

Trouwens ook niet alle landen hebben een grondwet. Voorbeelden van landen zonder grondwet zijn Zweden, Verenigd Koninkrijk, Canada, Nieuw Zeeland en Israël.


@Tamzin Dank voor je reactie, maar ik had het niet over de rest van de wereld. 😉 Doelde op het feit of rechters in Nederland kunnen toetsen aan de grondwet.

@Novastar Het is wat mij betreft aan de NS, ProRail, de gemeente, de burgemeester, de burger, de straatmuzikant, et cetera te bepalen of de stations een geschikte plek zijn voor demonstraties. Persoonlijk zeg ik Nee. Vind de plek niet zo handig.

(Amsterdam schrapt ’Nootmuskaatstraat’ vanwege associatie met koloniaal verleden | Binnenland | Telegraaf.nl of is er een verband tussen …. 😉)

 


NS geeft geen toestemming voor demonstraties in het station. Het station is geen geschikte locatie voor demonstraties. Het maakt daarbij niet uit voor welk doel de demonstratie is. Een grote groep demonstranten zorgt voor hinder voor onze reizigers en brengt de doorstroom van reizigers in het station mogelijk in gevaar. Demonstraties kunnen leiden tot onveilige situaties en een onveilig gevoel bij reizigers en collega’s.  


Reageer