De winkels op station Breda liggen niet in de loop en zijn in het bekroonde ontwerp inderdaad op een ongelukkige plek weggestopt.

Corona heeft de problemen door de enorme reizigersdaling natuurlijk versneld. Minder reizigers betekent keihard minder omzet, niet alleen in Breda. In Den Bosch is de Etos al bijna een jaar lang "tijdelijk" gesloten, is de Swirls opgedoekt en hebben de meeste andere winkeltjes nu veel kortere openingstijden.

Boekwinkels op stations hebben het overigens al jaren moeilijk. Ze moesten het altijd vooral hebben van de verkoop van kranten en tijdschriften en dat is een sterk teruglopende markt.

Degenen die nog wel open zijn-bv AKO-hebben wel heel vaak veel beperktere openingsuren/dagen. Bvb in Haarlem dicht op weekends, dito Almere-wel liggen dan grote bundels dagbladen voor de gesloten deur

De grootse en luxe stations verworden weer tot een veredelde treinhalte. Erg armoedig om al die gesloten en lege units te zien. Vooral in zo'n grijs hol als station Breda. Verre van aantrekkelijk.

Alleen in de vier grootste steden zullen de stationswinkels voor het grootste deel wel overleven. Vanmorgen was ik in Eindhoven op het station en heb daar het boek gekocht dat ik moest hebben. Maar ook daar was het heel stil in de winkel en zat de verkoopster verveeld op haar telefoon te kijken. 

Het is ook een fout om stations te willen ombouwen tot winkelgalerijen. De mensen komen niet naar een station om te winkelen, maar omdat ze met de trein mee willen. Dus welke handels doen het daar goed? Een bloemenzaak (mensen die op het station een bloemetje mee willen pakken voor de tante waar ze heen gaan, of voor het feestje waar ze heen gaan), een snack-/broodjeszaak (om wat te eten/drinken mee te kunnen nemen) en een kiosk waar je een krant, tijdschrift of ander “wegwerp” leesartikel kunt kopen, voldoende om je tijdens de reis te vermaken. Niemand gaat op het station een trilogie kopen of een wetenschappelijk werk over de architectuur der Inca's. Wel een tijdschrift van een paar euro om even doorheen te bladeren tijdens de reis.

De Ako op Rotterdam Centraal heeft het ook niet gered. Meerdere units lijken verder nu van formule te veranderen. Er zit nog wel een kleine Bruna.

De huurinkomsten voor NS op station Breda zullen waarschijnlijk minder zijn dan gehoopt...

In Duitsland heb je op de grote stations nog vaak wel heel veel winkels, vaak ook nog grote boekwinkels met een assortiment dat je in Nederland vaak niet eens in grote boekwinkels in de winkelstraten vindt. Geen idee waarom dat daar wel goed loopt en hier niet.

Duitsers lezen veel meer. In Nederland heeft de ontlezing al veel eerder ingezet. Sowieso zijn boeken daar een stuk goedkoper, ook niet onbelangrijk.

Ja, dat vind ik mooie winkels. Die in Düsseldorf HBf schiet me te binnen. Een grote boekhandel met ook volop reisboeken, land-en wandelkaarten, treingerelateerde boeken en tijdschriften en hebbedingen. Ook goed om cadeaus te kopen. Altijd mensen in de winkel. Daar steekt de Nederlandse Bruna of Ako schril bij af

Duitsers lezen meer, maar is het ook niet een kwestie van diversiteit in aanbod? Bij Bruna heb je alleen de meestverkochte bundels en romans, een beperkte hoeveelheid tijdschriften en kranten en dat was het dan wel zo'n beetje. Dat is eigenlijk geen echte boekhandel maar maar een uitgebreidere kiosk.

Ik heb in Duitsland ook bibliotheken op enkele stations gezien. 

Het is heel simpel waarom dat in Duitsland wél goed loopt. De winkels in een stationspassage zijn daar vrij toegankelijk voor iedereen, zitten dus niet achter gesloten poortjes. In het station waar ik vaak kom (Hannover Hbf) zie je ook een grote verscheidenheid aan kleinere en grotere winkels, ook bijv. cadeaushops, inderdaad boekwinkels, kledingzaken, bruine kroegjes, delicatessenzaken, kaas- en notenhandels, enz. De winkelpassage in het station vormt daar in feite een logisch onderdeel van het winkelaanbod in de binnenstad en staat voor iedereen die daar (overdekt) wil winkelen, open. Dat is natuurlijk een totaal andere situatie dan de Nederlandse stationswinkels, die veelal in het afgesloten gebied binnen de poortjes zitten.

Vrij toegankelijk en logisch onderdeel van het winkelaanbod in de (binnen)stad. De spijker op zijn kop @PeterJKH

In Zwitserland zijn veel stations praktisch voor de helft, of meer, (ondergronds) winkelcentrum, maar het station en de winkels zijn vrijwel altijd goed geïntegreerd. Er zijn ook bijna altijd zaken die verkeer genereren, zoals een grote en normale supermarkt van Coop of Migros. Werkt overal, want de rest van de winkels profiteren ervan mee. 

Gooi Breda open, maak het open, licht, gezellig en open een grote (geen togo of city) Jumbo of AH o.i.d. en iedereen profiteert ervan. NS, de winkels en de reizigers. Maar ik ben bang dat dit nooit gebeurt, want soms lijkt het alsof stations in Nederland (helaas) zo onaantrekkelijk mogelijk moeten zijn. 

Het figuurlijke toppunt in Zwitserland is Zürich HBf. Een groot station in twee verdiepingen met een groot nieuw, modern winkelcentrum geïntegreerd. Prachtige winkels in allerlei segmenten (waaronder een schitterende boekenzaak), lunchrooms, grote supermarkt. Veel volk. Prima voor elkaar daar. Dat geeft reuring. Amsterdam CS of Rotterdam CS valt erbij in het niet.

Zürich HB heeft zelfs VIER verdiepingen!

De bovengrondse (kop)sporen 1 t/m (ik zeg uit mijn hoofd) 18. De tussenverdieping met o.a. de lockers en de toiletten en uiteraard ook succesvolle detailhandel. De grootste (?) verdieping met Shopville en vanuit Shopville de liften/roltrappen/trappen naar spoor 41-44, de vier sporen voor de Durchmesserlinie en sporen 1-2 voor de treinen naar de Uetliberg en Sihlwald. 

Apotheek, grote supermarkten, kapper, boekenwinkels, schoenenzaken, sportzaken, chocolaterieën, Chinees en andere horeca, Drinks of the World, heel veel banken (o.a. UBS en ZKB) en ga zo maar verder.

Maar goed, ook kleinere stations als Winterthur, Enge, Stadelhofen, Flughafen hebben goedlopende detailhandel (en dan beperk ik me tot 1 van de 26 kantons).

Overal ook succesvolle tabakzaken op vrijwel elk station, want hoewel Zwitsers veel meer roken dan Nederlanders en sigaretten daar (afgezet naar inkomen) een fractie kosten van wat ze in Nederland kosten, worden Zwitsers (UITERAARD) gemiddeld wel veel ouder. 

Wat naar mijn mening de ‘winkels’ op de stations weinig aantrekkelijk maakt, is de eenheidsworst van Smullers, Kiosk en de Broodzaak en winkels zoals de Hema, Etos, Albert Heyn, Bruna/Ako op vrijwel alle stations. Winkels die ook te vinden zijn in alle grotere plaatsen. De Hema op Rotterdam C, onderscheid zich niet van die op het station van ‘s-Hertogenbosch of Zwolle. 

Waarschijnlijk zijn de huurprijzen op de Nederlandse stations dusdanig hoog dat lokale ondernemers die niet kunnen opbrengen. Hoe leuk zou het zijn, op het station in Gouda, Goudse Kaas, stroopwafels en kaarsen te kopen, in Delft Delfts Blauwe souveniertjes (al dan niet afkomstig uit China) of Oranje prullaria en op Groningen (hoofdstation) een locale snackbar waar de Eierbal verkrijgbaar is en in Leeuwarden een plaatselijke bakker die Fryske dúmkes bakt. En inderdaad: de winkels wegstoppen in de krochten van het station of achter poortjes helpt niet mee.

Wat ik ook mis op grotere Nederlandse stations, zijn goede bakkers. In bijv. Duitsland en Zwitserland zie je meerdere bakkerijketens op grotere stations. Die hebben veel keuze. Je kan er vaak ook gaan zitten en wat eten en drinken.Bij ons zie je overal AH to Go en Kiosk met overal hetzelfde en vaak beperkte en voorverpakte assortiment. De Broodzaak heeft ook niet zoveel te bieden.

Waarschijnlijk duld NS geen concurrentie van échte bakkers: de Kiosk en de Broodzaak zijn NS formules of eigendom van NS. Persoonlijk vind ik prijs-kwaliteit verhouding van die laatste overigens ver buiten proportie: de halfgare, kleffe pistoletjes of zeer krokante (lees: bijna verbrandde) bollen zijn véél te duur.

Dat zal de reden zijn. Waarom NS het nodig vindt om hierin eigen formules te hebben met overal hetzelfde beperkte aanbod is de vraag, ze zijn toch een vervoersbedrijf. Laat bakken maar aan echte bakkers over. Veel beter en aantrekkelijker naar mijn mening.

De kerntaak van NS is treintjes rijden. Hamburgers bakken is geen taak voor NS. Schoenmaker hou je bij je leest!

Klopt, maar hamburgers bakken levert geld op dat NS gebruikt om treintjes van te kunnen laten rijden. Het probleem is dat door het gebrek aan concurrentie wel de prijs-prestatie verhouding bij de winkeltjes op het station vaak totaal zoek is. Als NS bijv. Duitse bakkerijketens zou toelaten kunnen de Kiosk en de Broodzaak binnen een maand sluiten. 

Ik was er gisteren toevallig. De gesloten winkels liggen behoorlijk uit de loop van de reiziger. Ook de Broodzaak zit volgens mij niet op een plek waar veel reizigers op afkomen. Allen de AH en Kiosk zitten volgens mij op aantrekkelijke punten. Ik denk dat als het reizigersaanbod niet snel hersteld nog wel meer zaken gaan sluiten daar. Zoals Bertus al aangaf aanbod op de stations is één grote onaantrekkelijke eenheidsworst.

Ik las ergens dat Backwerk de zgn. broodzaken gaat vervangen. In ieder geval al een sterke verbetering.

Winkels op Duitse stations verkopen veel betere kwaliteit tegen beter prijzen. Een kiosk of ah to go is ok voor koffie, verder niet mijn ding.

https://retailtrends.nl/news/64436/backwerk-vervangt-broodzaak-op-treinstations

(Grappig dat iedereen de boekenwinkel op Duesseldorf Hbf kent. Ken ‘m ook, - helaas niet pinnen onder de 5 of 10 eur.- Ako in Leiden is trouwens ook best ok, als ‘ie nog bestaat. )

Dat het in Duitsland goedkoper is is niet zo vreemd gezien de veel lagere loonkosten. Laaggeschoold personeel zoals in de horeca en detailhandel is in Nederland door het nivelleringsbeleid buitensporig duur vergeleken met het buitenland. Dat is ook de reden dat restaurants hier vrijwel onbetaalbaar zijn. 

Wat verder een rol speelt is dat in Nederland het gros van de reizigers over korte afstanden reist. Die reizigers kopen in het algemeen weinig tot niets op het station waardoor de omzetmogelijkheden hier sowieso wat minder zijn dan in Duitsland. 

Ik ben trouwens benieuwd naar de prijzen van Backwerk hier. Backwerk levert in Duitsland vergeleken met andere ketens relatief lage kwaliteit maar ook tegen zeer lage prijzen.  

Onzin. In de horeca viert de werkstudent hoogtij, zowel in kroegen als in de bediening in duurdere restaurants. Goedkoper kan niet. Nog maar zelden zie je een geschoolde kellner rondlopen om je te bedienen, het zijn allemaal meiden en jongens van tussen de 18-25 jaar die het als bijbaantje doen. Hetzelfde geldt grotendeels voor detailhandel, geschoold bedienend personeel kom je hooguit in dure zaken tegen, maar echt niet bij de Zeeman of de C&A, want daar zijn het ofwel jongeren met een tijdelijk contract of parttimende huisvrouwen tegen een minimum-lonn.

Waarom bakt DB dan geen hamburgers in eigen stationszaakjes? Het is niet dat die nu zoveel geld hebben. Jammer dat ik het moet zeggen maar die winkels op buitenlandse stations zijn gewoon veel aantrekkelijker en diverser dan bij ons! Hoe het dan ook komt....

Wel apart trouwens dat allerlei nevenactiviteit noodzakelijk is om treintjesrijden mede van te kunnen betalen. 

Wat station Breda betreft, er zitten wel unieke zaken in die lege winkelunits zag ik. Bijvoorbeeld een wild-knitting ruimte waar je op twee doordeweekse middagen met andere geïnteresseerden samen kunt breien. Verder zijn er grote vitrines met twee abstracte kunstobjecten. Er komt alleen helemaal niemand kijken daar in het uiterste puntje van die gang.

In december 2019 was ik op station Breda, mijn broer zou me daar ophalen. Ik dacht bij vertrek: ik kom toch op tijd aan, ik koop wel een mooie bos bloemen op station Breda. Kwam in die naargeestige ondergrondse catacomben terecht, geen bloemenwinkel te bekennen (terwijl dat toch in mijn opinie typisch iets is wat je op een station zou vinden). Wel enorm veel leegstaande doodse puien, ergens ver weg een boekenwinkel die een kwijnend bestaan leed, de verkoopster zei me dat ik de eerste persoon was die ze in een uur tijd had gezien in de winkel. Eigenlijk had ik niks nodig, maar had medelijden en heb een boek gekocht, kon ik dan lezen in de trein terug. Ergens op een vreemde plaats in die catacomben stond ook een verlaten piano, ik liet mijn handen even over de toetsen glijden, maar hij was vals, in lange tijd niet meer gestemd, waarschijnlijk omdat er nooit iemand op speelde. Vervolgens keek ik uit naar een plekje om gezellig te zitten met een drankje en een hapje, want ik was vroeg, mijn broer zou pas drie kwartier later komen. Maar ook niet te vinden. Ik ben dus maar naar buiten gelopen, en heb een wandelingetje gemaakt.

Voor eenzelfde wandelingetje (met of zonder broer) had je niet eens hoeven te reizen vanuit Helmond naar Breda, toch?

Was de overstap op Eindhoven nog eningszins aangenaam?