Geschiedenis van de oude klapperborden

Ik heb de vraag intern uitgezet, maar of ik een duidelijk antwoord krijg is nog af te wachten… Ik hoop dat de leden op deze community ook kunnen helpen! :)

Dat hoop ik ook 😉

We wachten af...

Mijn $0.02, ik kwam “vroeger” af en toe op Den Haag CS. Daar was, vermoedelijk vanaf 1980, maar misschien nog eerder, al een klapbord. Dat was niet hetzelfde type als waar je nu een foto van hebt, maar heel anders, veel groter. Waarschijnlijk een experiment, want ik kan me niet herinneren dat ik ooit zoiets op een ander station gezien heb. Het zag er ongeveer zo uit (vanuit m’n herinnering):

Van links naar rechts de sporen 12 - 1 en daarbij volgens mij ook een beetje gegroepeerd. In die tijd had Den Haag CS een redelijk vaste spoorverdeling:

• 10/11/12 Stoptreinen en intercities Leiden/Amsterdam/Hoorn
• 9 Zoetermeer Stadslijn (soms 10 of 8)
• 8 Hofpleinlijn (soms 9)
• 7 Stoptrein Utrecht/Arnhem
• 6/5/4 Intercity Noord en Oost
• 3/2/1 Intercity Zuid (Eindhoven/Venlo/Köln) en stoptreinen richting Rotterdam en verder.

Bij elk spoor stond de eindbestemming, maar óók, en dat heb ik nog nergens anders gezien, de aankomsttijden van de meeste tussenliggende stations. Door tijden/stations rood weer te geven, kon je mogelijkheden tot overstappen onderweg op de Intercities Noord/Oost zien (uit Rotterdam of Utrecht).

Ik vond het een machtig systeem, was altijd leuk om naar te kijken als je op je trein moest wachten. Omdat het niet zo snel was, was er heel vaak beweging in. Pas veel later kwam het “nieuwe” klapperbord, veel kleiner en minder gedetailleerd en ook de klapperborden bij de perrons.

Als ik de auteur van dit filmpje mag geloven dan hebben wij destijds gezegd dat er niet meer hebben gehangen door het land.

1 Van deze borden hangt in het Spoorwegmuseum.

Ja die!!! Thx!

Er stonden dus geen aankomsttijden bij wat ik zei, maar de rest klopt volgens mij redelijk.

Dit was echt super-duidelijk, geen enkel bord erna heeft dat geëvenaard wat mij betreft.

Je kunt hier niks mee maar toen mijn man en ik verkering kregen (ontmoet op een feestje) studeerde hij in Eindhoven en ik in Groningen. We spraken in Utrecht altijd af onder het klapbord...mooie herinneringen die even terug kwamen met de foto. In 1990 hing die dus nog in Utrecht :)

Ik kan uit me nog herinneren dat Den Haag Centraal 1973 geopend werd. In eerste instantie zonder de bogen richting Leiden en richting Den Haag HS. Vanuit Haarlem gingen we regelmatig naar Den Haag en toen het nieuwe station in dienst was gekomen moesten we dat natuurlijk bekijken. In eerste instantie had het nieuwe station alleen de functie overgenomen van Den Haag Staatsspoor, dus alleen voor de treinen richting Gouda.

Volgens Wikipedia stamt het grote klapperbord uit 1975. Het was qua formaat al voorbereid voor alle treinen die later zouden gaan rijden via nieuwe infrastructuur, zoals de Zoetermeer Stadslijn. 

Het grote bord was idee uit het buitenland. Ik kan me herinneren dat er dergelijke borden waren op stations in het Verenigd Koninkrijk en in Duitsland. Op verschillende stations in Londen waren grote klapperborden te vinden. 

De grote borden waren en zijn vooral te vinden op kopstations met een ruime stationshal. Ik denk dat NS de inspiratie voor het wel heel erg grote bord in Den Haag Centraal heeft opgedaan in bijvoorbeeld London Liverpool Street en London Waterloo. Een belangrijke fabrikant van klapperborden was het ItaliaanseSolari. Vooral te vinden op luchthavens maar ook in veel landen op stations. Het kenmerkende geluid van de klapperborden is iets dat we nooit meer zullen horen.

Ik herinner me inderdaad nog dat als je naar Leiden/Amsterdam moest, je op HS moest opstappen, maar dat is héél lang geleden…

Elke paar jaar komt er weer een ballonnetje langs waarbij men CS en HS wil samenvoegen (ofwel op de plaats van CS, ofwel op het kruispunt), maar elke keer verdwijnt het toch weer via de achteruitgang. Is natuurlijk wel een serieuze hoeveel geld waar je het over hebt.

Heeft er iemand toevallig nog een plaatje van dit oorspronkelijke, grote bord, dat wat scherper is, zodat je kunt zien wat er allemaal op staat?

In een video van het Polygoonjournaal uit 1978 kan je rond 0:56 een close-up shot zien van het bord inclusief geluid.

Ha geweldig, dank je wel! Ik was regelmatig op Den Haag CS dus heel herkenbaar!

Wat een bijzondere historische feiten worden er hier gemeld. Thanks.😀

Ik had nog nooit eerder gehoord van het bord uit de video. Maar ik denk dat het lastig is om te achterhalen wanneer ze geplaatst zijn. 

Maar mocht iemand nog meer historische details weten. Graag....

Die in Utrecht is in ieder geval geplaatst in 1988.

https://historiek.net/einde-voor-het-bord-met-de-rollende-lamellen/13400/

De anderen zullen waarschijnlijk ergens rond dezelfde periode zijn geplaatst. Vanaf 1987 kwam ik nog wel ik nog wel eens op Den Haag Centraal maar kan me niet meer herinneren wat er wanneer hing. Dat hele oude bord kan ik me niet herinneren.

Het bord uit de video is in 1975 geplaatst en gebouwd op de groei van het treinverkeer. Je ziet helemaal links en rechts nog niet-gebruikte kolommen.

En alles natuurlijk in de NS-huisstijl die in 1970 was geïntroduceerd, inclusief het IC-teken voor de “40 steden tempotrein”. 

Op https://indebuurt.nl/denhaag/toen-in/den-haag-centraal-in-de-jaren-70~99763/10/ staat een foto uit 1975 toen het grote bord nog in aanbouw was. Maar wanneer die werd vervangen door het andere klapperbord kan ik nergens vinden.

@Momo Goed gevonden. Ik denk dat we bij het begin zijn van het eerste grote blauwe bord van de allereerste generatie. In 1975 is deze dus ontstaan.

Wat ik daar nooit aan begrepen heb: helemaal links waren altijd twee kolommen niet gebruikt. Waar had men gedacht nog uitbreiding te gaan krijgen? Fysiek is alles rond Den Haag CS vol, je kunt niet nog een “andere richting” toevoegen.

Ik zou het logischer hebben gevonden als die twee kolommen bij de rest waren getrokken.

Overigens denk ik dat de onderverdeling in de drie richtingen meer praktisch was (beperkt aantal bestemmingen op de klappers) dan dat het echt gebruikersvriendelijk voor de reiziger was.

… verkeerde link gepost

Ik snap dat het off-topic is. Maar waarom haal je die NS Weekly in dit topic aan? :-P

Ik denk dat NS indertijd het bord op de groei heeft gekocht. Misschien is er ooit het idee geweest om meer treinen per uur in de richting Leiden te tonen en is dat nooit uitgevoerd.

Dat hele idee van reisinformatie per richting is trouwens een typisch NS-idee. Dat zie je ook terugkomen bij de vertrekstaten. In alle buitenlanden waar ik gereisd heb ben ik dat nergens anders tegengekomen. Daar worden alle vertrektijden van de dag chronologisch getoond. Bij de NMBS kan ik me herinneren dat er aparte vertrekstaten waren voor A (maandag tot en met vrijdag) en C (zaterdag en zon- en feestdagen).

Treinreizen was voor buitenlanders daarom altijd een nogal vervreemdende ervaring. Ze moesten eerst op een kaart kijken om de eindbestemming of richting van hun trein te vinden. De huidige informatiesystemen zijn meer in lijn met andere landen.

Ja inderdaad. Als je een beetje weet hoe de sporen en trajecten lopen, is het erg handig, maar de meeste reizigers hebben geen idee.

Ik vermoed dat ze het bij het grote klapperbord puur om een technische reden hebben gedaan, het aantal plaatjes met tussenstops binnen de grenzen houden.

@Aar ik verneem van een collega dat dit wellicht ook nog wel eens Schiphol kan zijn! Verder ben ik helaas niet zoveel te weten te komen. Sorry!